بازار مسکن در آستانه عید ۱۴۰۵ همچنان در رکود نسبی به سر میبرد و کارشناسان پیشبینی میکنند رونق معمول شب عید امسال نیز بعید است اتفاق بیفتد. قیمتها نتوانستهاند همپای تورم حرکت کنند و ساختوساز نیز کاهش یافته است.
بازار تأمین مالی مسکن در ایران امروز بیش از هر زمان دیگری دچار دوگانگی و نابرابری در دسترسی به وامهاست؛ وضعیتی که خانهاولیها و سازندگان واقعی را از منابع بانکی دور کرده، اما بسیاری از اعتبارات ویژه به «افراد خاص»، «پروژههای دولتی» و حتی «شرکتهای زیرمجموعه شبکه بانکی» میرسد.
محله آرژانتین در منطقه ۶ شهرداری تهران یکی از مهمترین قطبهای اداری–تجاری پایتخت است که به دلیل موقعیت جغرافیایی مناسب، دسترسیهای متعدد و حضور مراکز اقتصادی بزرگ، به «والاستریت تهران» شهرت یافته است. این محله در بخش جنوبی گاندی و نزدیک پارک ساعی قرار دارد و از شمال به بزرگراه شهید قاسم سلیمانی، از جنوب به خیابان شهید بهشتی، از شرق به بزرگراه مدرس و از غرب به خیابان ولیعصر محدود میشود. آرژانتین همچنین با محلههای سنایی، نیلوفر، عباسآباد، یوسفآباد و بهجتآباد هممرز است.
در حالی اقساط آورده متقاضیان تهرانی نهضت ملی مسکن از مرز ۷۰۰ میلیون تومان عبور کرده و پیامکهای هشدارآمیز جدید برای واریز قسط ۱۰۰ میلیون تومانی ارسال شده است، اما مبلغ نهایی آورده همچنان در هالهای از ابهام قرار دارد. متقاضیان که از سال ۱۴۰۰ ثبتنام کردهاند، از اواخر ۱۴۰۲ تاکنون چندین مرحله پیام افزایش آورده دریافت کردهاند و این روند نارضایتی گسترده میان آنها ایجاد کرده است.
بازار مسکن طی دو ماه اخیر به ثبات نسبی رسیده و حجم معاملات ماهانه در حدود ۱۰ هزار فقره قرار دارد؛ اما به گفته رئیس اتحادیه مشاوران املاک تهران، از ابتدای آذرماه این بازار بار دیگر وارد فاز رکودی شده است و میزان مراجعات و قراردادها کاهش محسوسی داشته است.
مرکز آمار ایران تازهترین آمار تورم بخش مسکن و اجارهبها در آبانماه ۱۴۰۴ را منتشر کرده است که نشاندهنده کاهش اندک در نرخ رشد قیمتهاست. تورم ماهانه بخش مسکن به ۲.۷ درصد رسیده و تورم ماهانه اجارهبها نیز همزمان با آن، روی همین رقم قرار گرفته است. با این حال، بازار مسکن همچنان در رکود عمیق به سر میبرد و حجم معاملات کاهش شدیدی داشته است.
مقایسه قیمت خانههای لوکس تهران با نمونههای مشابه در شهرهای پیشرفته آلمان نشان میدهد که با وجود امکانات محدودتر و کیفیت ساخت پایینتر، املاک لوکس پایتخت اغلب با قیمتهایی بسیار بالاتر از عمارتهای باشکوه آلمانی عرضه میشوند. این اختلاف در حالی رخ میدهد که قدرت خرید مسکن در آلمان بهمراتب بالاتر است و واحدهای لوکس این کشور از نظر امکانات، چشمانداز و استانداردهای زندگی در سطحی بسیار فراتر از تهران قرار دارند.
طرح جدید «مسکن استیجاری» در تهران با هدف حمایت از زوجهای جوان و تسهیل دسترسی آنان به واحدهای مسکونی در آستانه اجرا قرار گرفته است. این طرح که توسط ادارهکل راه و شهرسازی استان تهران طراحی شده، قرار است بخشی از فشار هزینههای مسکن را از دوش خانوادههای نوپا بردارد و مسیر سکونت مقرونبهصرفهتری را برای آنان فراهم کند.
بازار مسکن در ماههای اخیر در وضعیتی کمسابقه میان رکود عمیق و تحرکهای مقطعی قرار گرفته است؛ شرایطی که از یکسو با کاهش بیسابقه قدرت خرید و ثبات طولانیمدت قیمتها همراه بوده و از سوی دیگر، نبود آمارهای شفاف و رسمی، ارزیابی واقعبینانه از وضعیت معاملات را دشوار کرده است. همین ابهام اطلاعاتی، به قفلشدگی بازار دامن زده و بخش بزرگی از تقاضای مصرفی را از چرخه خرید خارج کرده است.
تازهترین گزارش مرکز آمار از رشد قابلتوجه شاخص نهادههای ساختمانهای مسکونی در تهران طی بهار ۱۴۰۴ حکایت دارد؛ رشدی که فشار هزینهای سنگینی بر دوش سازندگان گذاشته و بسیاری از پروژههای ساختمانی را زیانده یا حتی متوقف کرده است. فرشید پورحاجت، دبیر کانون سراسری انبوهسازان مسکن، تأکید میکند بازار مسکن درگیر رکود تورمی عمیق شده و کاهش معاملات، در کنار افزایش هزینههای ساخت، آینده این بازار را مبهم کرده است.
