با گذشت بیش از چهار سال از آغاز طرح نهضت ملی مسکن، بسیاری از متقاضیان اولیه همچنان در انتظار خانهدار شدن هستند؛ متقاضیانی که نخستین واریزی آنها به مهرماه ۱۴۰۰ بازمیگردد و در این مدت با وجود پرداخت مبالغ سنگین، همچنان در وضعیت بلاتکلیف بهسر میبرند.
جنگ دوازدهروزه اخیر در منطقه، اقتصاد ایران را با یکی از سختترین آزمونهای سالهای اخیر روبهرو کرده است. بازار مسکن، بهعنوان ستون اصلی دارایی خانوارها و موتور محرک رشد اقتصادی، از نخستین بخشهایی بود که به سرعت از این بحران تأثیر پذیرفت.
حبیبالله طاهرخانی، معاون مسکن و ساختمان وزیر راه و شهرسازی، از امکان انصراف متقاضیان نهضت ملی مسکن خبر داد و اعلام کرد که وجوه پرداختی متقاضیان انصرافی بهصورت فوری بازگردانده میشود. او تأکید کرد که هدف اصلی وزارت راه و شهرسازی، جلوگیری از خروج اقشار کمدرآمد از این طرح ملی است.
رکود تورمی در بازار مسکن همچنان ادامه دارد و بنا به گفته کارشناسان، رشد قیمت اسمی مسکن از نرخ تورم عمومی عقب مانده است. حسن محتشم، کارشناس بازار مسکن و عضو هیأت مدیره انجمن انبوهسازان تهران، در گفتوگویی با اشاره به کاهش ارزش دلاری مسکن در پایتخت، اظهار کرد: «در سالهای گذشته قیمت دلاری هر مترمربع واحد مسکونی در تهران بین ۱۱۰۰ تا ۱۲۰۰ دلار بود، اما اکنون این رقم به حدود ۸۸۰ دلار رسیده است.»
میانگین قیمت مسکن در تهران طی یک ماه گذشته به محدوده ۹۰ تا ۱۰۰ میلیون تومان در هر متر مربع رسیده است. این آمار را کیانوش گودرزی، رئیس اتحادیه مشاوران املاک استان تهران اعلام کرد و گفت: «در حالی که قیمت اجاره مسکن تغییری نداشته، اما بهای خرید و فروش واحدهای مسکونی طی دو ماه اخیر افزایش قابلتوجهی داشته است.»
در روزگاری که رؤیای خانهدار شدن برای طبقات متوسط و پایین به آرزویی دوردست بدل شده است، بازار مسکن ایران دیگر تنها یک بازار اقتصادی نیست؛ بلکه بحرانی عمیق و ساختاری است که در تار و پود سیاستگذاریهای غلط، زمینخواریهای قانونیشده و تورمهای بیپایان تنیده شده است.
بررسیهای تازه نشان میدهد میانگین قیمت دلاری هر مترمربع آپارتمان در تهران به ۸۸۶ دلار رسیده است؛ رقمی که پایینترین سطح از مهر ۱۳۹۹ محسوب میشود. این عدد نسبت به پاییز سال گذشته ۳۴ درصد کاهش یافته و بیانگر فاصله قابلتوجه بازار مسکن از روند رشد نرخ ارز است. دماسنج دلاری بازار ملک اکنون در سطحی کمتر از میانگین نرمال ۱۱۷۰ دلار ایستاده، هرچند هنوز به کف تاریخی خود نرسیده است.
بازار اجاره مسکن در تابستان امسال برخلاف پیشبینیها، رشد ملایمی را تجربه کرده است. به گفته کیانوش گودرزی رئیس اتحادیه مشاوران املاک تهران، نرخ رشد اجارهبها در بسیاری از مناطق کمتر از سقف ۲۵ درصدی مصوب دولت بوده و نشانهای از بازگشت تعادل نسبی به بازار اجاره است.
دکتر محمد طبیبیان، اقتصاددان و رئیس پیشین موسسه عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامهریزی، در نخستین نشست شورای سیاستگذاری پانزدهمین همایش چشمانداز اقتصاد ایران با اشاره به ریشههای تاریخی بحران مسکن در کشور گفت: دولتها در طول یک قرن گذشته همواره با رویکردی نادرست به مساله مسکن نگاه کردهاند و تصور داشتهاند که با خانهسازی مستقیم میتوانند مشکل مردم را حل کنند
رئیس اتحادیه مشاوران املاک تهران از افزایش ۵ تا ۱۰ میلیون تومانی قیمت هر مترمربع مسکن در مناطق جنوبی پایتخت خبر داد. کیانوش گودرزی با اشاره به آخرین وضعیت بازار مسکن در نیمه دوم سال، گفت: بررسیهای میدانی نشان میدهد در حالی که بازار در مجموع در وضعیت رکود قرار دارد، تغییرات قیمتی بیشتر در محدودههای جنوبی شهر مشاهده میشود.
