بازار مسکن ایران در نیمه دوم سال ۱۴۰۴ همچنان در شرایط رکودی قرار دارد و نشانه‌ای از رونق در آن دیده نمی‌شود؛ در حالی‌که بازارهای موازی از جمله طلا، سکه و ارز طی شش ماه گذشته رشد قابل‌توجهی را تجربه کرده‌اند.
نسبت وام به ارزش (LTV) یکی از مهم‌ترین شاخص‌های مالی در بازار مسکن است که میزان پوشش قیمت ملک از طریق تسهیلات بانکی را نشان می‌دهد. هرچه این نسبت بالاتر باشد، سهم پرداخت نقدی خریدار کاهش یافته و امکان خانه‌دار شدن، به‌ویژه برای خانه‌اولی‌ها، افزایش می‌یابد.
تازه‌ترین گزارش بانک مرکزی از وضعیت دارایی‌های ملکی شبکه بانکی کشور نشان می‌دهد بانک‌ها مالک بیش از ۲۳ هزار و ۹۰۰ ملک با ارزشی بالغ بر یک‌هزار هزار میلیارد تومان هستند. بر اساس این گزارش، شبکه بانکی ایران دارای ۱۱ هزار و ۳۴۱ شعبه و ستاد بوده و تعداد سایر املاک نیز به ۱۲ هزار و ۵۶۲ واحد رسیده است. این آمار در حالی منتشر شده که سال‌هاست بانک‌ها به‌عنوان یکی از عوامل تأثیرگذار در قیمت‌سازی بازار مسکن شناخته می‌شوند.
بازار مسکن در مهرماه ۱۴۰۴ همچنان در وضعیت رکود تورمی قرار دارد؛ وضعیتی که در آن نه قیمت‌ها کاهش یافته و نه معاملات رونق گرفته است. بررسی میدانی از بنگاه‌های معاملات ملکی نشان می‌دهد علی‌رغم ادعای برخی منابع درباره افت قیمت مسکن، در عمل هیچ معامله‌ای با نرخ پایین‌تر ثبت نشده و بازار در رکودی عمیق فرو رفته است.
منصور غیبی کارشناس بازار مسکن با تأکید بر لزوم هماهنگی میان نهادهای تصمیم‌گیر در حوزه مسکن گفت: بازار مسکن به عنوان بخشی از اقتصاد کلان کشور نیازمند آرامش و مداخلات مؤثر از سوی نهادهای مسئول است. به گفته او، تا زمانی که این مداخلات به‌صورت منسجم و هدفمند انجام نشود، وضعیت نابسامان فعلی ادامه خواهد داشت و بازار درگیر تصمیمات سلیقه‌ای باقی می‌ماند.
جنگ دوازده‌روزه اخیر در منطقه، اقتصاد ایران را با یکی از سخت‌ترین آزمون‌های سال‌های اخیر روبه‌رو کرده است. بازار مسکن، به‌عنوان ستون اصلی دارایی خانوارها و موتور محرک رشد اقتصادی، از نخستین بخش‌هایی بود که به سرعت از این بحران تأثیر پذیرفت.
بازار مسکن پس از جنگ ۱۲ روزه، بار دیگر به صدر اخبار اقتصادی بازگشته است. برخی فعالان بازار از افت ۳۰ درصدی قیمت‌ها در برخی مناطق پایتخت خبر داده‌اند، اما بررسی‌های رسمی و اظهارات نایب‌رئیس اتحادیه مشاوران املاک، این ادعا را رد می‌کند.
رکود تورمی در بازار مسکن همچنان ادامه دارد و بنا به گفته کارشناسان، رشد قیمت اسمی مسکن از نرخ تورم عمومی عقب مانده است. حسن محتشم، کارشناس بازار مسکن و عضو هیأت مدیره انجمن انبوه‌سازان تهران، در گفت‌وگویی با اشاره به کاهش ارزش دلاری مسکن در پایتخت، اظهار کرد: «در سال‌های گذشته قیمت دلاری هر مترمربع واحد مسکونی در تهران بین ۱۱۰۰ تا ۱۲۰۰ دلار بود، اما اکنون این رقم به حدود ۸۸۰ دلار رسیده است.»
میانگین قیمت مسکن در تهران طی یک ماه گذشته به محدوده ۹۰ تا ۱۰۰ میلیون تومان در هر متر مربع رسیده است. این آمار را کیانوش گودرزی، رئیس اتحادیه مشاوران املاک استان تهران اعلام کرد و گفت: «در حالی که قیمت اجاره مسکن تغییری نداشته، اما بهای خرید و فروش واحدهای مسکونی طی دو ماه اخیر افزایش قابل‌توجهی داشته است.»
در روزگاری که رؤیای خانه‌دار شدن برای طبقات متوسط و پایین به آرزویی دوردست بدل شده است، بازار مسکن ایران دیگر تنها یک بازار اقتصادی نیست؛ بلکه بحرانی عمیق و ساختاری است که در تار و پود سیاست‌گذاری‌های غلط، زمین‌خواری‌های قانونی‌شده و تورم‌های بی‌پایان تنیده شده است.
