دلایل افت تورم اجاره؛ کاهش تقاضا و خروج اتباع افغانستانی

به گزارش پایگاه خبری سرمایه و بورس، آمارهای رسمی نشان می‌دهد تب تورم اجاره مسکن در مردادماه ۱۴۰۴ فروکش کرده و شتاب رشد ۲۱ ماهه آن به کف سه‌ساله رسیده است. با وجود این، نرخ رشد اجاره همچنان از سقف مجاز مصوب دولت فاصله دارد؛ چراکه در حالی‌که حداکثر مجاز برای افزایش اجاره‌بها در تهران ۲۵ درصد تعیین شده، شاخص رشد اجاره در مرداد امسال به ۳۴.۶ درصد رسید؛ یعنی دست‌کم ۱۰ واحد درصد بالاتر از نرخ قانونی.

افت شتاب تورم اجاره در مرداد

میانگین رشد اجاره مسکن شهری در مردادماه ۱۴۰۴ نسبت به مرداد ۱۴۰۳ حدود ۳۴.۶ درصد گزارش شد که ۸ واحد درصد کمتر از دوره مشابه سال قبل است. این رقم همچنین پایین‌تر از تمامی مقاطع مشابه از آبان ۱۴۰۱ تاکنون بوده و نشانه‌ای از کاهش شتاب تورم اجاره در بازار مسکن محسوب می‌شود.

فاصله نرخ مصوب و واقعیت بازار

از سال ۱۳۹۹ تاکنون و هم‌زمان با شیوع کرونا، سقف افزایش اجاره در قراردادهای جدید یا تمدیدی ۲۵ درصد برای تهران و ۲۰ درصد برای سایر شهرها تعیین شده است. با این حال، حتی پس از فروکش کردن تب تورم اجاره در مرداد، رشد واقعی اجاره‌ها همچنان دست‌کم ۱۰ واحد درصد بیشتر از نرخ مصوب دولت باقی مانده است.

دلایل کاهش تورم اجاره

کارشناسان معتقدند افت شتاب تورم اجاره در تابستان امسال بیشتر ناشی از عوامل بیرونی بوده است. کاهش نسبی تقاضا پس از جنگ ۱۲روزه، مازاد عرضه ناشی از خروج اتباع افغانستانی و ناتوانی مالی متقاضیان، نقش پررنگ‌تری نسبت به سیاستگذاری‌های دولتی در این روند ایفا کرده‌اند.

اجاره‌بها در نقطه سربه‌سر توان خانوار

گزارش‌های میدانی از مشاوران املاک تهران نشان می‌دهد در تابستان امسال اغلب قراردادهای اجاره بر اساس سقف توان مالی خانوارها بسته شده و قیمت پیشنهادی موجران کمتر تعیین‌کننده بوده است. با توجه به رشد شدید هزینه‌های خوراکی، توان خانوارها عمدتاً صرف حفظ یک سبد حداقلی غذایی شده و برای مسکن بیش از رشد ۳۴.۶ درصدی اجاره‌بها قدرت پرداختی باقی نمانده است.

فشار بازار اجاره بر خانه‌اولی‌ها

به گفته فعالان بازار، بیشترین فشار نابسامانی اجاره بر خانه‌اولی‌ها و زوج‌های جوان وارد آمده است. این گروه به دلیل نداشتن سرمایه کافی برای پرداخت رهن و هم‌زمان مواجهه با سایر هزینه‌های آغاز زندگی، بیش از دیگران از افزایش اجاره‌بها آسیب دیده‌اند.