عرضه‌های اولیه بزرگ در بورس؛ فرصت طلایی یا تهدیدی برای بازار سرمایه؟
به گزارش سرمایه و بورس، بازار سرمایه ایران در ماه‌های اخیر به یکی از جذاب‌ترین گزینه‌ها برای سرمایه‌گذاری تبدیل شده است. افزایش ورود نقدینگی و توجه گسترده سرمایه‌گذاران به بورس، فرصت‌های جدیدی را ایجاد کرده است. یکی از مهم‌ترین رویدادهای بازار، عرضه‌های اولیه (IPO) شرکت‌های بزرگ است که تأثیر زیادی بر روند کلی بازار دارد. اما آیا این عرضه‌های اولیه، فرصتی برای رشد بازار هستند یا تهدیدی برای نقدینگی؟
روند عرضه‌های اولیه در بورس تهران
در سال جاری، بورس تهران شاهد عرضه اولیه 9 شرکت بوده است که مهم‌ترین آن، عرضه سهام شرکت فولاد سیرجان ایرانیان (سیسکو) بود. این عرضه اولیه با استقبال بی‌نظیر سرمایه‌گذاران مواجه شد و حجم بالایی از نقدینگی را جذب کرد.
شرکت‌هایی مانند سیسکو، با دارایی‌های قابل‌توجه و ظرفیت تولید بالا، علاوه بر ایجاد فرصت سرمایه‌گذاری جذاب، موجب افزایش عمق بازار نیز می‌شوند. همچنین، سازمان بورس برنامه‌هایی برای عرضه سهام شرکت‌های بزرگ در صنایع پتروشیمی، بانکداری و فناوری اطلاعات دارد. ورود این شرکت‌ها می‌تواند به شفافیت، تنوع و پایداری بورس کمک کند.
عرضه‌های اولیه؛ موتور رشد یا عامل نوسان؟
عرضه‌های اولیه بزرگ تأثیرات چندجانبه‌ای بر بازار دارند:
🔹 افزایش نقدینگی و حجم معاملات: عرضه‌های اولیه باعث جذب سرمایه جدید به بازار شده و فعالیت سرمایه‌گذاران را افزایش می‌دهند.
🔹 ایجاد نوسانات کوتاه‌مدت: پس از هر عرضه اولیه، برخی نمادهای دیگر دچار کاهش تقاضا می‌شوند، زیرا سرمایه‌گذاران نقدینگی خود را به سمت خرید سهام جدید سوق می‌دهند. این پدیده که به “اثر جذب نقدینگی” معروف است، می‌تواند به نوسان در شاخص‌های بورس منجر شود.
🔹 افزایش شفافیت و رشد بلندمدت: ورود شرکت‌های معتبر به بازار سرمایه، موجب بهبود ساختار بورس، افزایش شفافیت و تقویت اعتماد عمومی می‌شود.
به‌عنوان مثال، پس از عرضه اولیه سیسکو، برخی نمادها با کاهش تقاضا مواجه شدند. اما کارشناسان معتقدند که در بلندمدت، ورود شرکت‌های بزرگ تعادل و پایداری بیشتری به بازار می‌بخشد.
چالش‌های عرضه‌های اولیه در بورس ایران
🔻 مدیریت نقدینگی بازار: ورود سرمایه‌گذاران به عرضه‌های اولیه می‌تواند نقدینگی سایر نمادهای بورسی را کاهش دهد، که در برخی موارد به افت قیمت سهام منجر می‌شود.
🔻 مشکلات زیرساختی: حجم بالای معاملات در زمان عرضه اولیه، گاهی سیستم‌های معاملاتی بورس را دچار اختلال می‌کند. این مشکلات فنی می‌تواند باعث کاهش اعتماد سرمایه‌گذاران شود.
🔻 توزیع نامتعادل سهام: در برخی از عرضه‌های اولیه، تعداد زیادی از سرمایه‌گذاران خرد نمی‌توانند سهام کافی دریافت کنند، که باعث ایجاد نارضایتی میان سهامداران می‌شود.
برنامه‌های آینده بورس برای عرضه‌های اولیه
محمود گودرزی، مدیرعامل بورس تهران، اخیراً اعلام کرده است:
💬 «تا پایان سال، 6 عرضه اولیه دیگر انجام خواهیم داد و هر دو هفته یک‌بار شاهد یک عرضه اولیه جدید خواهیم بود. علاوه بر این، خبرهای غافلگیرکننده‌ای نیز در هفته‌های آینده اعلام خواهد شد.»
شنیده‌ها حاکی از آن است که شرکت‌هایی مانند دیوار و دیجی‌کالا نیز در صف ورود به بورس قرار دارند. این اتفاق می‌تواند سرمایه‌گذاران جدیدی را به بازار جذب کند و تنوع نمادهای قابل معامله را افزایش دهد.
نتیجه‌گیری؛ آیا عرضه‌های اولیه یک فرصت طلایی است؟
عرضه‌های اولیه بزرگ، تأثیرات مثبتی مانند افزایش شفافیت، جذب نقدینگی و ایجاد فرصت‌های سرمایه‌گذاری جدید دارند. بااین‌حال، چالش‌هایی همچون نوسانات کوتاه‌مدت، مشکلات فنی و مدیریت نقدینگی بازار نیز همراه با آن‌ها وجود دارد.
