صنعت خودروی ایران در شرایطی وارد نیمه دوم سال ۱۴۰۴ شده که فعال شدن «مکانیسم ماشه» بار دیگر چشم‌انداز این صنعت را با تردید و نگرانی مواجه کرده است. تجربه دو دوره تحریم‌های شدید نشان داده که این صنعت در برابر فشارهای خارجی بسیار آسیب‌پذیر است
بازار خودرو همچنان با نابسامانی‌های گسترده‌ای مواجه است؛ از بدقولی خودروسازان در تحویل خودرو گرفته تا پیش‌فروش‌های غیرقانونی برخی نمایندگی‌ها و افزایش غیرمنطقی قیمت‌ها.
بر اساس گزارش منتشر شده در سامانه کدال، سه خودروساز بزرگ کشور، ایران‌خودرو، سایپا و پارس‌خودرو، در مجموع ۲۳ درصد رشد درآمدی را در پنج ماهه ابتدایی سال جاری تجربه کرده‌اند.
بر اساس تصویب‌نامه جدید هیات وزیران و در راستای بند (ر) تبصره (۱) قانون بودجه سال ۱۴۰۴، امکان واردات خودرو سواری برای سرمایه‌گذاران خارجی فراهم شد. طبق این مصوبه، به ازای هر ۳۰۰ هزار دلار سرمایه‌گذاری خارجی در کشور، امکان ثبت‌سفارش یک دستگاه خودرو سواری با حداکثر ارزش ۳۰ هزار دلار در سامانه جامع تجارت وجود خواهد داشت.
طبق آمار منتشر شده در سامانه کدال، تولید خودروی سواری توسط سه خودروساز بزرگ کشور در پنج ماه ابتدایی سال جاری نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۱۴ درصد کاهش یافته است. در این مدت، مجموع تولید ایران‌خودرو، سایپا و پارس‌خودرو ۲۹۷ هزار و ۱۵۹ دستگاه بوده که نسبت به ۳۴۵ هزار و ۵۰۲ دستگاه سال گذشته افت ۴۸ هزار و ۳۴۳ دستگاهی را نشان می‌دهد.
بررسی قیمت خودرو در روز یکشنبه ۱۱ شهریورماه ۱۴۰۴ نشان می‌دهد که نرخ برخی از محصولات ایران خودرو و سایپا نسبت به روزهای گذشته ثابت مانده و برخی دیگر با تغییر همراه شده‌اند. در میان خودروهای پرتقاضا، سورن پلاس XU7P با نرخ ۷۸۳ میلیون تومان، پژو ۲۰۷ اتوماتیک با قیمت یک میلیارد و ۸۰ میلیون تومان و دنا پلاس بورسی با ۹۵۷ میلیون تومان معامله شدند. هایما S5 نیز بدون تغییر در سطح یک میلیارد و ۸۷۰ میلیون تومان در بازار حضور داشت و پژو ۲۰۷ اتوماتیک پانوراما به یک میلیارد و ۲۰۷ میلیون تومان رسید.
مدیر سامانه یکپارچه خودروهای وارداتی اعلام کرد با وجود نوسانات اخیر بازار ارز، خودروهایی که در حال حاضر در بازار عرضه می‌شوند همچنان بر مبنای نرخ ارز قدیم قیمت‌گذاری شده‌اند.
بازار خودرو که مدت‌ها در رکود به سر می‌برد، اکنون تحت تأثیر نوسانات ارزی و شرایط اقتصادی وارد مرحله‌ای جدید از آشفتگی شده است. افزایش قیمت خودروهای داخلی، مونتاژی و وارداتی در روزهای اخیر، چشم‌انداز صعودی این بازار را تا پایان تابستان تقویت کرده است. با این حال، خریداران همچنان در انتظار ثبات یا اصلاح قیمتی هستند.
تازه‌ترین بررسی‌ها نشان می‌دهد که شکاف میان روند افزایشی نرخ ارز و ثبات نسبی قیمت خودرو در ایران به اوج خود رسیده است. در حالی که نرخ دلار از هشتم مرداد تا هشتم شهریور ۱۴۰۴ با رشد ۱۳.۳ درصدی از ۹۰ هزار و ۵۶۰ تومان به ۱۰۲ هزار و ۶۹۰ تومان رسیده، میانگین قیمت خودروهای داخلی، مونتاژی و وارداتی تنها ۰.۶ درصد افزایش داشته است.
بعد از ماه‌ها توقف، ثبت‌سفارش خودروهای سواری بار دیگر فعال شده است، اما خودروسازان و قطعه‌سازان مخالفت خود را با کاهش تعرفه واردات خودرو به طور علنی اعلام کرده‌اند. این گروه‌ها نگرانی دارند که تعرفه پایین واردات خودرو و قطعات، تولید داخلی را تحت فشار قرار دهد و منجر به کاهش قیمت خودروهای خارجی در بازار شود.
