تحریم‌ ثروتمندان را ثروتمندتر و فقرا را فقیرتر می‌کنند

به گزارش پایگاه خبری سرمایه و بورس، خانوار ایرانی در سال‌های اخیر زیر فشار تورم مزمن، کاهش قدرت خرید و تأثیر تحریم‌های خارجی روزگار گذرانده است. اکنون، با احتمال بازگشت تحریم‌های شورای امنیت، نگرانی‌ها درباره تشدید این وضعیت افزایش یافته است. آلبرت بغزیان، عضو هیئت علمی دانشگاه تهران و تحلیلگر اقتصادی، در گفت‌وگویی به بررسی ابعاد اقتصادی و اجتماعی این تحریم‌ها بر معیشت مردم و طبقه متوسط پرداخت.

تحریم‌ها ضربه مستقیم به طبقه متوسط وارد می‌کنند

بغزیان معتقد است اقدام بین‌المللی در قالب مکانیسم ماشه و تحریم، کل اقتصاد کشور را هدف می‌گیرد. او می‌گوید: «وقتی اقتصاد در معرض فشار قرار بگیرد، اولین کسانی که آسیب می‌بینند، مردم کف خیابان و طبقه متوسط هستند، نه مالکان خانه‌های نیاوران و بوکان.»
به گفته او، هرچند ایران در برخی موارد توانسته بخشی از تحریم‌ها را دور بزند، اما تأثیر آن‌ها بر تولید، واردات و قیمت کالاها اجتناب‌ناپذیر است. در نتیجه، فشار معیشتی بیشتر بر دوش اقشار متوسط و کم‌درآمد وارد می‌شود.

ثروتمندان در امان؛ کارگران و کارمندان زیر فشار

به باور این استاد دانشگاه، تحریم‌ها معمولاً به سود صاحبان سرمایه تمام می‌شود. او می‌گوید: «ثروتمندان و موجرها از گرانی‌ها آسیب نمی‌بینند؛ چون ارزش دارایی‌هایشان بالا می‌رود. اما کارگران، کارمندان و مستأجران بیشترین فشار را متحمل می‌شوند.»
در چنین شرایطی، کسانی که دارایی ندارند یا از درآمد ثابت برخوردارند، توان تطبیق با موج گرانی را ندارند. در مقابل، صاحبان ملک و دارایی حتی ممکن است از افزایش قیمت‌ها منتفع شوند.

دولت در کنترل قیمت‌ها ناتوان است

بغزیان با انتقاد از سیاست‌های اقتصادی دولت تأکید کرد: «تا امروز برنامه مشخصی برای کاهش قیمت مواد غذایی یا کنترل هزینه‌های مردم ارائه نشده است. حتی در حوزه ارز، اختلاف نظر میان وزیر اقتصاد و رئیس بانک مرکزی، نشانه نبود راهبرد مشخص اقتصادی است.»
او با اشاره به سیاست کالابرگ به‌عنوان تنها اقدام ملموس دولت گفت: «کالابرگ باید سال‌ها پیش اجرا می‌شد. حالا که دولت از کنترل قیمت‌ها ناتوان است، چاره‌ای جز تعریف سبد معیشت ندارد تا ارزش واقعی آن برای مردم حفظ شود.»

لزوم بازنگری در سیاست خارجی و اقتصادی

به باور این تحلیلگر اقتصادی، تداوم تحریم‌ها به معنای بسته شدن راه‌حل نیست، اما نیازمند تغییر در راهبردهاست. او گفت: «کشورهای اروپایی علاقه‌ای به فعال شدن مکانیسم ماشه نداشتند، اما به دلیل الزامات بین‌المللی ناچار به تبعیت شدند. با این حال، راه‌حل اصلی مذاکره و دیپلماسی است. ایران نمی‌تواند برای همیشه در شرایط تحریم بماند.»
بغزیان تأکید کرد استفاده از دیپلماسی فعال سیاسی و اقتصادی می‌تواند راه بازگشت به ثبات و کاهش فشار بر مردم را فراهم کند.

تحریم‌ها تنها معیشت را هدف نمی‌گیرند، بلکه بنیان اجتماعی را می‌لرزانند

او در بخش پایانی گفت‌وگو هشدار داد که پیامد تحریم‌ها صرفاً اقتصادی نیست. «وقتی مردم نتوانند نیازهای اولیه خود را تأمین کنند، احساس بی‌عدالتی و فشار روانی افزایش می‌یابد. این مسئله می‌تواند منجر به رشد بزهکاری، سرقت، یا حتی گرایش به مصرف مواد مخدر شود.»
به گفته بغزیان، فقر و ناامیدی اجتماعی، اعتماد عمومی را از بین می‌برد و سلامت جامعه را تهدید می‌کند. بنابراین، تحریم‌ها نه‌تنها سفره مردم را کوچک‌تر می‌کنند، بلکه بنیان‌های اجتماعی کشور را نیز تضعیف خواهند کرد.