مقایسه قیمت خانه‌های لوکس تهران با نمونه‌های مشابه در شهرهای پیشرفته آلمان نشان می‌دهد که با وجود امکانات محدودتر و کیفیت ساخت پایین‌تر، املاک لوکس پایتخت اغلب با قیمت‌هایی بسیار بالاتر از عمارت‌های باشکوه آلمانی عرضه می‌شوند. این اختلاف در حالی رخ می‌دهد که قدرت خرید مسکن در آلمان به‌مراتب بالاتر است و واحدهای لوکس این کشور از نظر امکانات، چشم‌انداز و استانداردهای زندگی در سطحی بسیار فراتر از تهران قرار دارند.

طرح جدید «مسکن استیجاری» در تهران با هدف حمایت از زوج‌های جوان و تسهیل دسترسی آنان به واحدهای مسکونی در آستانه اجرا قرار گرفته است. این طرح که توسط اداره‌کل راه و شهرسازی استان تهران طراحی شده، قرار است بخشی از فشار هزینه‌های مسکن را از دوش خانواده‌های نوپا بردارد و مسیر سکونت مقرون‌به‌صرفه‌تری را برای آنان فراهم کند.

بازار مسکن در شمال کشور پس از جنگ ۱۲ روزه رفتار متفاوتی نسبت به سایر مناطق ایران داشته و قیمت ملک در این نواحی با رشدی بین پنج تا ۱۵ درصد همراه شده است. در همین راستا، لاهیجان نیز شاهد افزایش قیمت و رشد تقاضا بوده و توجه سرمایه‌گذاران به این شهر بیش از گذشته جلب شده است.

در سال جاری بازار مسکن ایران نه تحت تاثیر «ریسک‌های متعارف»، بلکه تحت فشار «نااطمینانی بنیادین» قرار گرفت؛ وضعیتی که پیامدهای قابل پیش‌بینی و احتمالات مشخص ندارد و تصمیم‌گیری اقتصادی را از چارچوب‌های کلاسیک خارج می‌کند.

بر اساس قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت، خانواده‌هایی که دارای ۴ فرزند زیر ۲۰ سال هستند، می‌توانند از وام ۲ میلیارد و ۲۸۰ میلیون تومانی برای خرید و تعمیر مسکن بهره‌مند شوند. برای دریافت این تسهیلات، متقاضی باید ۶۱۵ میلیون تومان اوراق حق تقدم وام مسکن خریداری کند تا واجد شرایط سقف تسهیلات شود.

بازار مسکن در ماه‌های اخیر در وضعیتی کم‌سابقه میان رکود عمیق و تحرک‌های مقطعی قرار گرفته است؛ شرایطی که از یک‌سو با کاهش بی‌سابقه قدرت خرید و ثبات طولانی‌مدت قیمت‌ها همراه بوده و از سوی دیگر، نبود آمارهای شفاف و رسمی، ارزیابی واقع‌بینانه از وضعیت معاملات را دشوار کرده است. همین ابهام اطلاعاتی، به قفل‌شدگی بازار دامن زده و بخش بزرگی از تقاضای مصرفی را از چرخه خرید خارج کرده است.

مؤسسه آمار ترکیه (TÜİK) تازه‌ترین آمار خریداران خارجی مسکن در این کشور را برای سپتامبر ۲۰۲۵ منتشر کرد که نشان می‌دهد خرید ملک توسط خارجی‌ها در این ماه ۱۸۶۷ مورد بوده و نسبت به سپتامبر سال گذشته ۷.۷ درصد کاهش داشته است. با این حال ایرانی‌ها با ۲۰۲ خرید، رتبه دوم را در میان خریداران خارجی به خود اختصاص داده‌اند که نشان‌دهنده جذابیت ادامه‌دار بازار مسکن ترکیه برای سرمایه‌گذاران ایرانی است.

تازه‌ترین گزارش مرکز آمار از رشد قابل‌توجه شاخص نهاده‌های ساختمان‌های مسکونی در تهران طی بهار ۱۴۰۴ حکایت دارد؛ رشدی که فشار هزینه‌ای سنگینی بر دوش سازندگان گذاشته و بسیاری از پروژه‌های ساختمانی را زیان‌ده یا حتی متوقف کرده است. فرشید پورحاجت، دبیر کانون سراسری انبوه‌سازان مسکن، تأکید می‌کند بازار مسکن درگیر رکود تورمی عمیق شده و کاهش معاملات، در کنار افزایش هزینه‌های ساخت، آینده این بازار را مبهم کرده است.

بازار مسکن تهران در آبان ماه با کم‌ترین اثر از فضای جنگ، روندی رو به رشد را تجربه کرده و شاخص قیمت مسکن «دنیای‌اقتصاد» در ابتدای آذر به مترمربعی 107 میلیون و 800 هزار تومان رسیده است. این رقم نشان‌دهنده رشد ماهانه 2.7 درصدی نسبت به مهر است. داده‌های میدانی نشان می‌دهد هم‌زمان با کاهش اثرات جنگ، تحرک در بازار افزایش یافته و حجم معاملات خرید و فروش در بسیاری از محله‌ها نسبت به تابستان و مهر رشد قابل‌توجهی داشته است.

بازار ساخت‌وساز ایران در حالی وارد نیمه دوم سال ۱۴۰۴ شده که سازندگان با رکود معاملات، افزایش هزینه‌ها و دشواری تأمین مالی روبه‌رو هستند. با این حال، در دل این رکود، الگوی جدیدی از تقاضا در حال شکل‌گیری است؛ تغییری که بنا بر تحلیل فعالان صنعت ساختمان، می‌تواند مسیر آینده این بازار را تغییر دهد و مدل‌های تازه‌ای از سرمایه‌گذاری را به‌صرفه‌تر کند.