جنگ دوازده‌روزه اخیر در منطقه، اقتصاد ایران را با یکی از سخت‌ترین آزمون‌های سال‌های اخیر روبه‌رو کرده است. بازار مسکن، به‌عنوان ستون اصلی دارایی خانوارها و موتور محرک رشد اقتصادی، از نخستین بخش‌هایی بود که به سرعت از این بحران تأثیر پذیرفت.
بازار مسکن پس از جنگ ۱۲ روزه، بار دیگر به صدر اخبار اقتصادی بازگشته است. برخی فعالان بازار از افت ۳۰ درصدی قیمت‌ها در برخی مناطق پایتخت خبر داده‌اند، اما بررسی‌های رسمی و اظهارات نایب‌رئیس اتحادیه مشاوران املاک، این ادعا را رد می‌کند.
بررسی تازه‌ترین آگهی‌های اجاره پنت‌هاوس در مناطق یک و دو تهران نشان می‌دهد بازار اجاره واحدهای لوکس به سطحی از قیمت رسیده که حتی در مقایسه با ارزش خرید چندین ملک در سایر مناطق پایتخت، شگفت‌انگیز است. در این آگهی‌ها، برخی از پنت‌هاوس‌ها با مبالغی بیش از ۵۰ تا ۱۶۰ میلیارد تومان به‌صورت رهن کامل عرضه شده‌اند؛ رقمی که معادل خرید ده‌ها واحد مسکونی در شرق، غرب یا جنوب تهران است.
حبیب‌الله طاهرخانی، معاون مسکن و ساختمان وزیر راه و شهرسازی، از امکان انصراف متقاضیان نهضت ملی مسکن خبر داد و اعلام کرد که وجوه پرداختی متقاضیان انصرافی به‌صورت فوری بازگردانده می‌شود. او تأکید کرد که هدف اصلی وزارت راه و شهرسازی، جلوگیری از خروج اقشار کم‌درآمد از این طرح ملی است.
رکود تورمی در بازار مسکن همچنان ادامه دارد و بنا به گفته کارشناسان، رشد قیمت اسمی مسکن از نرخ تورم عمومی عقب مانده است. حسن محتشم، کارشناس بازار مسکن و عضو هیأت مدیره انجمن انبوه‌سازان تهران، در گفت‌وگویی با اشاره به کاهش ارزش دلاری مسکن در پایتخت، اظهار کرد: «در سال‌های گذشته قیمت دلاری هر مترمربع واحد مسکونی در تهران بین ۱۱۰۰ تا ۱۲۰۰ دلار بود، اما اکنون این رقم به حدود ۸۸۰ دلار رسیده است.»
آخرین آمارها نشان می‌دهد میزان صرفه‌جویی هزینه‌ها در سامانه خودنویس از مرز ۱۰ هزار میلیارد تومان (۱۰ همت) عبور کرده است؛ عددی که به گفته کارشناسان، نقش مهمی در کاهش هزینه‌های مستاجران و بهبود ثبات بازار اجاره مسکن داشته است. رشد استفاده از این سامانه، به‌ویژه در ماه‌های اخیر، بیانگر استقبال گسترده مردم از خدمات هوشمند و الکترونیکی در حوزه معاملات ملکی است.
میانگین قیمت مسکن در تهران طی یک ماه گذشته به محدوده ۹۰ تا ۱۰۰ میلیون تومان در هر متر مربع رسیده است. این آمار را کیانوش گودرزی، رئیس اتحادیه مشاوران املاک استان تهران اعلام کرد و گفت: «در حالی که قیمت اجاره مسکن تغییری نداشته، اما بهای خرید و فروش واحدهای مسکونی طی دو ماه اخیر افزایش قابل‌توجهی داشته است.»
در روزگاری که رؤیای خانه‌دار شدن برای طبقات متوسط و پایین به آرزویی دوردست بدل شده است، بازار مسکن ایران دیگر تنها یک بازار اقتصادی نیست؛ بلکه بحرانی عمیق و ساختاری است که در تار و پود سیاست‌گذاری‌های غلط، زمین‌خواری‌های قانونی‌شده و تورم‌های بی‌پایان تنیده شده است.
بررسی‌های تازه نشان می‌دهد میانگین قیمت دلاری هر مترمربع آپارتمان در تهران به ۸۸۶ دلار رسیده است؛ رقمی که پایین‌ترین سطح از مهر ۱۳۹۹ محسوب می‌شود. این عدد نسبت به پاییز سال گذشته ۳۴ درصد کاهش یافته و بیانگر فاصله قابل‌توجه بازار مسکن از روند رشد نرخ ارز است. دماسنج دلاری بازار ملک اکنون در سطحی کمتر از میانگین نرمال ۱۱۷۰ دلار ایستاده، هرچند هنوز به کف تاریخی خود نرسیده است.
حسام عقبایی، رئیس پیشین اتحادیه املاک کشور با اشاره به شرایط بحرانی بازار مسکن گفت: تحریم‌ها و بازگشت اسنپ‌بک تأثیر مستقیمی بر بازار مسکن ندارد، زیرا این بازار ماهیتی داخلی دارد و مشکلات آن از جنس ساختاری و مدیریتی است. به گفته او، وضعیت فعلی مسکن نتیجه کاهش سرمایه‌گذاری، ورود افراد غیرمتخصص و نگاه سوداگرانه به این بازار است که موجب شکل‌گیری حباب قیمتی و افت شدید تولید شده است.
