بازار مسکن در مهرماه ۱۴۰۴ همچنان در وضعیت رکود تورمی قرار دارد؛ وضعیتی که در آن نه قیمتها کاهش یافته و نه معاملات رونق گرفته است. بررسی میدانی از بنگاههای معاملات ملکی نشان میدهد علیرغم ادعای برخی منابع درباره افت قیمت مسکن، در عمل هیچ معاملهای با نرخ پایینتر ثبت نشده و بازار در رکودی عمیق فرو رفته است.
سهم هزینه مسکن در سبد معیشت خانوارهای شهری برای سومین سال پیاپی رکورد جدیدی را ثبت کرد. دادههای مرکز آمار نشان میدهد مستاجران در سال 1403 بهطور میانگین 44 درصد از کل هزینههای زندگی خود را صرف تامین مسکن کردهاند. این رقم در استان تهران به حدود 60 درصد رسیده و در بسیاری از استانهای دارای کلانشهر، میانگین آن به 45 درصد نزدیک است.
منصور غیبی کارشناس بازار مسکن با تأکید بر لزوم هماهنگی میان نهادهای تصمیمگیر در حوزه مسکن گفت: بازار مسکن به عنوان بخشی از اقتصاد کلان کشور نیازمند آرامش و مداخلات مؤثر از سوی نهادهای مسئول است. به گفته او، تا زمانی که این مداخلات بهصورت منسجم و هدفمند انجام نشود، وضعیت نابسامان فعلی ادامه خواهد داشت و بازار درگیر تصمیمات سلیقهای باقی میماند.
با گذشت بیش از چهار سال از آغاز طرح نهضت ملی مسکن، بسیاری از متقاضیان اولیه همچنان در انتظار خانهدار شدن هستند؛ متقاضیانی که نخستین واریزی آنها به مهرماه ۱۴۰۰ بازمیگردد و در این مدت با وجود پرداخت مبالغ سنگین، همچنان در وضعیت بلاتکلیف بهسر میبرند.
در حالی که کارشناسان مسکن بر ضرورت توسعه ساختوساز واحدهای کوچکمتراژ در شهر تهران تاکید دارند، مقررات فعلی شهرداری مانع از تحقق این روند شده و اجازه همسویی بازار ساخت با تقاضای واقعی خریداران را نمیدهد.
جنگ دوازدهروزه اخیر در منطقه، اقتصاد ایران را با یکی از سختترین آزمونهای سالهای اخیر روبهرو کرده است. بازار مسکن، بهعنوان ستون اصلی دارایی خانوارها و موتور محرک رشد اقتصادی، از نخستین بخشهایی بود که به سرعت از این بحران تأثیر پذیرفت.
بازار مسکن پس از جنگ ۱۲ روزه، بار دیگر به صدر اخبار اقتصادی بازگشته است. برخی فعالان بازار از افت ۳۰ درصدی قیمتها در برخی مناطق پایتخت خبر دادهاند، اما بررسیهای رسمی و اظهارات نایبرئیس اتحادیه مشاوران املاک، این ادعا را رد میکند.
بررسی تازهترین آگهیهای اجاره پنتهاوس در مناطق یک و دو تهران نشان میدهد بازار اجاره واحدهای لوکس به سطحی از قیمت رسیده که حتی در مقایسه با ارزش خرید چندین ملک در سایر مناطق پایتخت، شگفتانگیز است. در این آگهیها، برخی از پنتهاوسها با مبالغی بیش از ۵۰ تا ۱۶۰ میلیارد تومان بهصورت رهن کامل عرضه شدهاند؛ رقمی که معادل خرید دهها واحد مسکونی در شرق، غرب یا جنوب تهران است.
حبیبالله طاهرخانی، معاون مسکن و ساختمان وزیر راه و شهرسازی، از امکان انصراف متقاضیان نهضت ملی مسکن خبر داد و اعلام کرد که وجوه پرداختی متقاضیان انصرافی بهصورت فوری بازگردانده میشود. او تأکید کرد که هدف اصلی وزارت راه و شهرسازی، جلوگیری از خروج اقشار کمدرآمد از این طرح ملی است.
رکود تورمی در بازار مسکن همچنان ادامه دارد و بنا به گفته کارشناسان، رشد قیمت اسمی مسکن از نرخ تورم عمومی عقب مانده است. حسن محتشم، کارشناس بازار مسکن و عضو هیأت مدیره انجمن انبوهسازان تهران، در گفتوگویی با اشاره به کاهش ارزش دلاری مسکن در پایتخت، اظهار کرد: «در سالهای گذشته قیمت دلاری هر مترمربع واحد مسکونی در تهران بین ۱۱۰۰ تا ۱۲۰۰ دلار بود، اما اکنون این رقم به حدود ۸۸۰ دلار رسیده است.»
