بازار مسکن در ایران طی سال‌های اخیر به یکی از اصلی‌ترین بسترهای بحران اقتصادی کشور تبدیل شده است.

بازار مسکن همچنان در رکودی عمیق به‌سر می‌برد. در حالی‌ که آمار رسمی از وضعیت قیمت‌ها و اجاره‌بها برای ماه‌ها منتشر نشده، قیمت‌ها در فایل‌های جدید فروش، روندی صعودی را نشان می‌دهند.

در اردیبهشت‌ماه سال جاری بازار معاملات مسکن تهران در شرایطی پایدار و بدون تغییر نسبت به فروردین باقی ماند که متوسط قیمت پیشنهادی آپارتمان‌های مسکونی در سطح ۱۰۲ میلیون تومان به ازای هر مترمربع تثبیت شد.

طبق آخرین گزارش‌های جهانی درباره وضعیت بازار مسکن در سال ۲۰۲۴، سوریه به‌عنوان گران‌ترین کشور دنیا برای خرید خانه معرفی شده است.

حدود نیمی از خانوارهای تهرانی مستأجر هستند. این در حالی است که طبق گزارش فارس، ۲.۸ میلیون واحد مسکونی در کشور خالی مانده که دو برابر میانگین جهانی خانه‌های خالی است.

کارشناسان بازار مسکن نسبت به تداوم رکود تورمی در سال جاری هشدار می‌دهند. علیرضا سرحدی، کارشناس حوزه مسکن، با اشاره به ناکارآمدی تسهیلات خرید مسکن، اعلام کرد که اقساط بالا و مبلغ پایین وام‌ها باعث شده این ابزارها عملاً بلااستفاده باشند. به گفته او، وام فعلی تنها هزینه خرید ۱۰ تا ۲۰ متر از یک واحد مسکونی را پوشش می‌دهد و عموم مردم توان بازپرداخت اقساط ماهیانه سنگین را ندارند.

در حالی که طرح‌های حمایتی مسکن با هدف خانه‌دار کردن اقشار کم‌درآمد تدوین شده‌اند، گزارش‌ها از واگذاری هزاران واحد به دهک دهم درآمدی، نشان‌دهنده انحراف این طرح‌ها از مسیر اصلی و نفوذ سوداگران به بازار است. نبود نظارت مؤثر، ضعف سامانه‌های اطلاعاتی و فقدان مالیات مؤثر از جمله عواملی هستند که به گفته کارشناسان، فضا را برای سودجویی در این بازار فراهم کرده‌اند.

بازار مسکن که تا چند ماه پیش نشانه‌هایی از رونق را نشان می‌داد، اکنون بار دیگر دچار رکود شده است. فعالان این بازار معتقدند پیش از آغاز مذاکرات ایران و آمریکا، معاملات در آستانه رونق نسبی قرار داشت، اما اکنون خریداران و فروشندگان در انتظار نتایج مذاکرات، ترجیح داده‌اند از معامله خودداری کنند.

با وجود کاهش نرخ ارز و انتشار اخبار امیدوارکننده از روند مذاکرات، بازار مسکن تهران همچنان در رکود و انتظار باقی مانده است. فعالان ملکی با وجود تأثیر بالقوه افت قیمت دلار، ترجیح داده‌اند تا روشن‌تر شدن نتایج تحولات سیاسی از انجام معاملات عمده خودداری کنند.

کارشناس بازار مسکن می‌گوید با توجه به کاهش قدرت خرید مردم، رشد تورم و ناکارآمدی تسهیلات موجود، بازار مسکن در شرایطی قفل‌شده به سر می‌برد و چشم‌انداز روشنی برای رونق آن در کوتاه‌مدت دیده نمی‌شود.